Ποια είναι τα 10 νέα προγράμματα επιδότησης και "Εξοικονομώ"

Τα τελευταία χρόνια η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ως στόχο τη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης και τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στα νοικοκυριά και επιχειρήσεις και γι’ αυτό τον λόγο χρηματοδοτεί δράσεις, όπως είναι το πρόγραμμα «Εξοικονομώ». Στο μεγάλο θέμα της κλιματικής αλλαγής έρχεται να προστεθεί και η επιβάρυνση των καταναλωτών λόγω της ενεργειακής κρίσης μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία. Αυτά τα μείζονα ζητήματα οδήγησαν την κυβέρνηση σε νέα εξειδικευμένα προγράμματα για την ενεργειακή αναβάθμιση και την εξοικονόμηση ενέργειας, με στόχο τη μείωση της κατανάλωσης και την ενίσχυση των ευάλωτων νοικοκυριών.

Ποια είναι τα προγράμματα, που θα ενεργοποιηθούν άμεσα;

1) «Εξοικονομώ για επιχειρήσεις»

Ο επιχειρηματικός κόσμος αναμένει εδώ και καιρό την ανακοίνωση επιδοτήσεων για την αναβάθμιση των εγκαταστάσεών τους, που θα οδηγήσει σε σημαντική μείωση των καταναλώσεων και, εντέλει, των λογαριασμών του ρεύματος.

Η δράση θα καλύπτει ενεργειακές αναβαθμίσεις κτιρίων, ενεργειακή αναβάθμιση παραγωγικών διαδικασιών, συστήματα ανάκτησης θερμότητας, εγκατάσταση «έξυπνων» ενεργειακών συστημάτων, ηλεκτρικά οχήματα διανομής κλπ. Στο Ελλάδα 2.0 προβλέπεται η ενίσχυση των ενεργειών βελτίωσης της ενεργειακής αποδοτικότητας της λειτουργίας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων με στόχο εξοικονόμηση κατ’ ελάχιστον 30%. Δικαίωμα για επιδότηση θα έχουν μικρές, μεσαίες αλλά και μεγάλες επιχειρήσεις με έμφαση στις τουριστικές επιχειρήσεις. Επιπλέον, υπό εξέταση είναι και πρόγραμμα για την ενίσχυση των ενεργοβόρων βιομηχανιών, προκειμένου να κάνουν αποδοτικότερες ενεργειακά τις παραγωγικές τους διαδικασίες σε μία εποχή που ο λογαριασμός του ρεύματος εκτοξεύεται. Με αυτόν τον τρόπο αναμένεται να διασφαλιστεί και η διατήρηση των θέσεων εργασίας, παρά την πίεση που δημιουργεί το αυξημένο παραγωγικό κόστος. Η πλατφόρμα αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία τον Δεκέμβριο.

Στόχος είναι να βοηθηθεί η ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και να δημιουργηθεί τόνωση δραστηριότητας και θέσεων εργασίας για τους παρόχους των εργασιών και τις σχετικές βιομηχανίες. Ο προϋπολογισμός για τα παραπάνω ανέρχεται στα 450 εκατ. ευρώ.

2) Ένταξη των επιλαχόντων στο «Εξοικονομώ κατ’ οίκον 2021»

Ο προϋπολογισμός του «Εξοικονομώ 2021» αυξήθηκε κατά 591,7 εκατ. ευρώ στα 1,2 δισ. ευρώ, ενώ οι δικαιούχοι του προγράμματος ανέρχονται σε 87.578 νοικοκυριά μετά και την προσθήκη πρόσφατα των 47.433 επιλαχόντων.

3) Νέο «Εξοικονομώ κατ’ οίκον»

Το νέο «Εξοικονομώ» θα προκηρυχθεί τους επόμενους μήνες και η υποβολή αιτήσεων αναμένεται να γίνει τον Απρίλιο του 2023. Στο πρόγραμμα θα μπορούν να ενταχθούν ιδιοκτήτες για την κύρια κατοικία τους ή για νοικιασμένο σπίτι που χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία.

Επιλέξιμες δαπάνες είναι:

αντικατάσταση κουφωμάτων
τοποθέτηση-αναβάθμιση θερμομόνωσης
αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης /ψύξης
εγκατάσταση συστημάτων ζεστού νερού χρήσης με αξιοποίηση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας
έξυπνα συστήματα διαχείρισης (smarthome)

4) Στεγαστικό δάνειο 100.000 ευρώ για ανακαίνιση

Αφορά στη χορήγηση δανείων για αγορά ή ανακαίνιση κατοικιών. Το πρόγραμμα για το στεγαστικό δάνειο θα απευθύνεται σε νέους έως 39 ετών, φοιτητές και νέα ζευγάρια.

Το στεγαστικό πρόγραμμα ύψους 1,8 δισ. αναμένεται να ενεργοποιηθεί τον Δεκέμβριο του 2022 και θα απευθύνεται σε πάνω από 100.000 ωφελούμενους, προκειμένου να αποκτήσουν ή να μισθώσουν φθηνότερο σπίτι.

5) Χαμηλότοκα δάνεια για αγορά κατοικίας σε περιοχές με παλιά κτίρια

Αφορά σε ένα ειδικό πρόγραμμα χαμηλότοκων δανείων ύψους 500 εκατομμυρίων ευρώ, με συγχρηματοδότηση 375 εκατ. από το κράτος και 125 εκατ. από τις τράπεζες.

Ο σκοπός είναι να εξασφαλιστεί πάρα πολύ χαμηλό επιτόκιο, για την αγορά πρώτης κατοικίας από 10.000 πολίτες μέχρι 39 ετών, σε περιοχές που υπάρχουν σήμερα παλαιά κτίρια.

Με το πρόγραμμα αυτό θα μπορεί για παράδειγμα ένα ζευγάρι, με ελάχιστη συμμετοχή, να αγοράσει ένα σπίτι αξίας 100.000 ευρώ και να πληρώνει μηνιαία δόση 275 ευρώ. Ποσό, δηλαδή, πολύ μικρότερο από το ενοίκιο που θα έδινε για να μισθώσει μία κατοικία.

6) «Εξοικονομώ και Ανακαινίζω»

Με αυτό το πρόγραμμα θα δοθούν κίνητρα για να ανακαινιστούν παλιά σπίτια χωρίς να αποκλείεται η ενεργειακή αναβάθμιση. Ιδιοκτήτες κενών κατοικιών έως 100 τ.μ. σε αστικά κέντρα θα λάβουν επιδότηση έως 40 % για εργασίες ανακαίνισης των κατοικιών, (ύψους έως 10.000 ευρώ) οι οποίες θα πρέπει στη συνέχεια να νοικιαστούν τουλάχιστον για τρία έτη. Δικαιούχοι θα είναι όσοι έχουν οικογενειακό φορολογητέο εισόδημα έως 40.000€ και ακίνητη περιουσία έως 300.000€. Επίσης, θα πριμοδοτούνται όσοι έχουν μικρότερη ακίνητη περιουσία και ζητούν μικρότερη ενίσχυση από τη μέγιστη.

7) «Εξοικονομώ – Ανακαινίζω για Νέους»

Είναι ένα πρόγραμμα για την ενεργειακή αναβάθμιση και ανακαίνιση κατοικιών για τη νέα γενιά, από 18-39 ετών. Εκτιμάτε ότι θα αναβαθμιστούν ενεργειακά περισσότερες από 20.000 κατοικίες νέων. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει δύο ενότητες: το «Εξοικονομώ για Νέους» και το «Ανακαινίζω για Νέους».

«Εξοικονομώ για Νέους»

Oι δικαιούχοι πρέπει να έχουν ετήσιο οικογενειακό εισόδημα έως 50.000 ευρώ. Το ακίνητο πρέπει να είναι ιδιόκτητο ή ιδιοκατοικούμενο ή αν ο ωφελούμενος το ενοικιάζει σε τρίτους, να έχει την επικαρπία του ακινήτου.

Ο επιλέξιμος προϋπολογισμός είναι έως 25.000 ευρώ και το ποσοστό επιδότησης κυμαίνεται από 50% έως 90%. Για την κάλυψη της ίδιας συμμετοχής παρέχεται άτοκος δανεισμός.

Οι επιλέξιμες παρεμβάσεις είναι η αντικατάσταση κουφωμάτων, η εξωτερική θερμομόνωση, τα συστήματα θέρμανσης – ψύξης, τα συστήματα παροχής ζεστού νερού χρήσης, τα συστήματα smart home και οι οικιακές ηλεκτρικές συσκευές.

«Ανακαινίζω για Νέους»

Το πρόγραμμα παρέχει χαμηλότοκα δάνεια μέχρι 7.000 ευρώ για εργασίες αναβάθμισης της κατοικίας οι δικαιούχοι πρέπει να καλύπτουν το ίδιο εισοδηματικό όριο με το «Εξοικονομώ», προβλέπεται ωστόσο επιπλέον επιδότηση ύψους 3.000 ευρώ για όσους έχουν ετήσιο οικογενειακό εισόδημα έως 20.000 ευρώ. Το ακίνητο πρέπει να είναι ιδιόκτητο ή ιδιοκατοικούμενο ή αν ο ωφελούμενος το ενοικιάζει σε τρίτους να έχει την πλήρη κυριότητα ή την επικαρπία του ακινήτου.

Ο επιλέξιμος προϋπολογισμός είναι έως 10.000 ευρώ και το ποσοστό επιδότησης ανέρχεται σε 30% για όλους. Για την κάλυψη της ίδιας συμμετοχής παρέχεται χαμηλότοκος δανεισμός έως 7.000 ευρώ. Αντίστοιχα από το πρόγραμμα αυτό επιδοτείται η ανακαίνιση χώρων μπάνιου και κουζίνας, η αντικατάσταση της πόρτας εισόδου, η αντικατάσταση και οι επισκευές ηλεκτρικών και υδραυλικών εγκαταστάσεων, η αντικατάσταση επιφανειών πατωμάτων, τα επιχρίσματα και οι επισκευές δομικών στοιχείων.

8) Πρόγραμμα «Κάλυψη»

Οι ιδιοκτήτες π.χ. που θα συμμετάσχουν στο πρόγραμμα «Κάλυψη» θα έχουν εγγυημένο εισόδημα από το μίσθωμα που θα καταβάλει το κράτος, για τις κατοικίες τους, οι οποίες θα διατεθούν σε νέους δικαιούχους του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος. Το κράτος αναλαμβάνει επίσης τις επισκευές.

9) Νέο μικρό και ευέλικτο «Εξοικονομώ»

Στο νέο πρόγραμμα, που θα θυμίζει μάλλον το «Ανακυκλώνω – Αλλάζω Συσκευή» το βάρος θα δοθεί στο να επιλέξουν όσο το δυνατόν περισσότερα νοικοκυριά την αντικατάσταση παλαιών θερμοσιφώνων με ηλιακούς. Στο σενάριο αυτό, η επιδότηση μπορεί να φθάνει έως και τα 1.000 ευρώ ανάλογα με τα κριτήρια, εισοδηματικά και κοινωνικά που θα ανακοινωθούν, προκειμένου ένα νοικοκυριό να μειώσει κατά 20% την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας. Παράλληλα, εξετάζονται και τα σενάρια για την επιδότηση φωτοβολταϊκών στέγης αλλά και για την εγκατάσταση αντλιών θερμότητας.

10) Φοροαπαλλαγή για ανακαίνιση κτιρίου

Κάθε φυσικό πρόσωπο που πραγματοποιεί εργασίες ενεργειακής, λειτουργικής και αισθητικής αναβάθμισης ακινήτου, θα μπορεί το 40% των χρημάτων που θα καταβάλλει σε κάθε έτος να εκπίπτει από τις οφειλές φόρου εισοδήματος των τεσσάρων ετών που έπονται του έτους καταβολής των εξόδων. Το ανώτατο όριο για το ύψος των δαπανών είναι 16.000 ευρώ, άρα το μέγιστο ποσό έκπτωσης φόρου που θα δικαιούται ένας ιδιοκτήτης ακινήτου (π.χ. κατοικίας, γραφείου, καταστήματος κλπ) συνολικά την τετραετία θα φθάνει τις 6.400 ευρώ (1.600 ευρώ κατ’ έτος).